باشگاه ما: گزارش شناسایی غار زرین رود زنجان

گزارش شناسایی غار زرین رود زنجان

سه‌شنبه، آذر ۳۰، ۱۳۸۹ by Afshin Yousefi

گزارش شناسایی غار زرین رود- زنجان

گزارش : فاطمه واقف

غار زرین رود- عکس: افشین یوسفی

پیرو نامه فرمانداری خدابنده از توابع استان زنجان در خصوص درخواست اعزام تیم تخصصی غارنوردی و غار شناسی برای بررسی ، نقشه برداری و ارائه گزارش در خصوص امکان سنجی غار زرین رود زنجان بمنظور توریستی نمودن غار ، انجمن غارنوردان و غار شناسان ایران ( در شرف تاسیس) ؛ تیمی متشکل از 15 غار نورد و غار شناس به منطقه اعزام نمود.
سرپرست تیم اعزامی بر عهده خانم فاطمه واقف بود که در تاریخ 14 و 15 مردا د ماه جهت اجرای برنامه به منطقه اعزام شدند . میزبان تیم غارنوردان آقای موسوی از اهالی شهر زرین رود و متقاضی توریستی کردن غار و سرمایه گذار احتمالی در غار بودند .
اعضاء شرکت کننده تیم : فاطمه واقف ( سرپرست برنامه ) یوسف واقف افشین یوسفی معصومه رجبی محمد عصارنژاد علی غلام حسینی مجید زراوندیمهرداد حاجی هاشمی امیر جلوانی شهریار بهزادیان آرش یاسمن پور نبی زمانیان میثم خوشقدمسهیلاصالح زاده دکتر هجرتی

اهداف این برنامه پیمایش غار ، اکتشاف مسیرهای پیمایش نشده ، نقشه برداری ، عکاسی و در صورت امکان غواصی در دریاچه انتهایی غار زرین رود می باشد . که در نهایت به ارائه گزارش ابتدایی از غار زرین رود به شورای شهر و کارشناسان مربوطه در شهر خدابنده می باشد.
پنج شنبه چهاردهم مرداد تیم ها از شهرهای مختلف تا ساعت 22 به محل اسکان خود که توسط آ قای موسوی در زرین رود مهیا شده بود وارد شدند و پس از صرف شام خود را برای فعالیت در روز بعد ( جمعه ) در غار آماده نمودند .
غار نوردان در دسته بندی های مختلف گروه بندی شده تا علاوه بر عدم ایجاد ترافیک در معابر سخت گذر .و گلوگاه ها امکان استفاده بهینه از زمان و همچنین حداکثر شناسائی ممکن غار در یک روز فراهم گردد .

تیم نقشه برداری : فاطمه واقف ، آرش یاسمن پور و نبی زمانیان
تیم عکاسی : افشین یوسفی ، معصومه رجبی ، محمد عصارنژاد ، میثم خوشقدم
تیم اکتشاف 1 : یوسف واقف ، امیر جلوانی
تیم اکتشاف 2 : مجید زراوندی ، سهیلا صالح زاده ، مهرداد حاجی هاشمی ، شهریار بهزادیان
تیم پشتیبان : علی غلامحسینی
تیم غواصی : دکتر امیر حسین هجرتی
همچنین دو نفر از افراد محلی ( اشرف و بهنام موسوی ) که غار را قبلا پیمایش نموده بودند به همراه تیم های اکتشاف وارد غار شدند .
روز جمعه ساعت 6 صبح پس از صرف صبحانه به وسیله ماشین های سواری اعضاء تیم به طرف دهانه غار که در 10 کیلومتری همدان قرار داشت حرکت نمودیم .

دهانه غار زرین رود در 10 کیلومتری زرین رود در محور غارهای علیصدر و کتله خور بین روستای داش بلاغ و آق بلاغ قرار گرفته است.

به گفته افراد بومی این غار در اسفند ماه سال 1384 بعد از یک زلرله توسط مردم روستا شناسائی و به کارشناسان هیئت کوهنوردی استان و یگاه حفاظت سازمان میراث فرهنگی استان زنجان گزارش شده . اولین بازدید غار اردیبهشت ماه سال 1385 صورت گرفته است.

در بررسی های اولیه که توسط هیئت کوهنوردی استان و کارشناسان میراث فرهنگی از پیمایش غار صورت گرفت پس از پیمایش 125 متر با شیب تند به سفره های آب زیرزمینی منتهی می شود . ویژگیهای منحصر به فرد این دریاچه و یا سفره آب زیرزمینی و قرابت این غار با غارهای توریستی کتله خور و غار علیصدر موجب شد که مسئولان محلی به منظور ایجاد امکانات گردشگری برای غار زرین رود و امکان توریستی نمودن این غار اقدامات را صورت دهند .

تیم غار شناسی انجمن غارنوردان و غارشناسان با این پیشینه برای پیمایش و کارشناسی غار با امکانات مورد نیاز از دهانه ورودی غار که در ارتفاع 1850 متری از سطح دریا قرار دارد به ترتیب تیمها وارد غار شدند

پس از ورود تیمهای اکتشاف 1. 2 که موظف به جستجو و شناسائی دالانها و مسیر های غار بودند تیم عکاسی وارد غار شدند همچنین تیم نقشه برداری آخرین تیمی بودند که وارد غار شدند . و آقای علی غلام حسینی بعنوان پشتیبان و هماهنگی لازم با تیم غواصی که قرار بود تا ساعت 11 صبح وارد منطقه شود در دهانه غار ماندند .

دهانه غار در امتداد شما ل به ابعاد 80 * 80 سانتیمتر است که در ادامه با شیب میانگین 45 درجه به طرف پائین امتداد دارد در دهانه غار یک سازه فلزی قرار داشت که به نظر میرسید در یک برهه زمانی جهت جلوگیری از ورود افراد نصب شده است . دالانها و دهلیزهای ابتدائی غار خشک و در اکثر موارد تنگ بود . دهلیزهائی که تیم را به طرف پائین هدایت میکرد بیشتر به یک شکاف عظیم در دل خاک بود و از تزئینات آهکی اثری نبود در بسیاری موارد اعضای تیم ها مجبور به عبور سینه خیز می شدند .
نقشه برداری در این شکافها تنگ که شیبهای تندی هم داشت مشکل تر بود .
ورود تیم ها در زمانهای متفاوت موجب شد و تیم ها بدون اخلال در کار یکدیگر وظائف خود را انجام دهند تاردر دهلیزها و گلوگاهها ترافیک بوجود نیاید.

وجود توده سنگ های در مجراهای ورودی به تالارها حکایت از ریزش های اخیر غار می نمود . سنگها اغلب بطور سست و نا مطمئن بر روی یکدیگر انباشته شده بودند و این مسئله نگرانی اعضاء تیم را بیشتر می نمود . گاهی برای فرود از چاهی با شیب 60 الی 70 درجه باید نهایت احتیاط صورت می گرفت تا در صورتی که سنگی از زیر پای کسی سر می خورد به دیگران آسیبی نرساند یا اینکه موجب ریزشهای آتی نشود .
از یک چاه عمودی که طناب پلاستیکی آویخته بود با احتیاط و طنابها حمایتی تک تک اعضاء فرود رفتند در حدود 165 متری عمق زمین به دریاچه آب ساکن که توده های بزرگ سنگ از آب بیرون آمده بود رسیدیم .

تیم های اکتشاف وقتی به دریاچه رسیدند یک تیم به سمت چپ و یک تیم به طرف راست حرکت نمودند تیم اکتشاف که طرف چپ حرکت نمودند پس از حدود 50 متر پیشروی به یک تالار بن بست منتهی شد که دارای تزئینات زیبائی است . تیم پس از بازدید از تالار به عکاسی در تالار میپردازد .

تیم اکتشاف دوم که به سمت راست حرکت کرده بود پس از عبور از کناره دریاچه بصورت دست به سنگ به یک تالار بزرگ به ارتفاع تقریبی 40 متر و عرض 20 الی 15 متر و طول تقریبی 150 متر میرسند .که به دو بخش فوقانی و تحتانی قابل تقسیم می باشد . بخش فوقانی که دارای تزئینات زیبا است از طریق یک راهی که در برخی موارد مجبور به عبور دست به سنگ است به همان نقطه شروع دریاچه منتهی می شد در واقع بدون اینکه با آب دریاچه درگیر شوید این حلقه را پیمایش می گردد .

در مرحله بعد وارد آبراه سمت راست شده و پیشروی را آغاز می نمایم پس از پیمایش 70 متر به صورت شناور به یک تالار بزرگ دیگر می رسیم . این آبراه در مقاطعی دارای عمق بیش از 10 متر و همچون آبراه قبلی در مقاطعی تنگ و گشاد می شود . تالار مذبور تالاری بزرگ با تزئینات مشابه تالار قبلی می باشد که در این تالار نیز آثار ریزش سنگهای بزرگ به کف تالار و دریاچه مشاهده می شود . با توجه به کمبود وقت نگاهی اجمالی به تالار انداخته و از یک آبراه موازی با آبراه ورودی به نقطه آغاز باز می گردیم در انتهای این آبراه جدید به یک معبر بسیار تنگ بر می خوریم که با جابجائی دو قطعه سنگ مسیر را از زیر سنگهای بزرگ به تالار اصلی می گشایم .

این دریاچه به طول تقریبی 200 الی 300 متر فاقد قابلیت قایقرانی ممتد به دلیل ریزش سنگها می باشد چرا را که در مقاطعی منقطع می شود . این قسمت از غار رطوبت بالا و دمای حدودا 15 الی 20 درجه می باشد . در هیچکدام از قسمتهای غار علائمی دال بر وجود خفاش دیده نشد .

طبق متراژی که تیم نقشه برداری پس از یک روز کار طاقت فرسا تا ابتدای دریاچه صورت داد 319 متر نقشه برداری انجام شد تا عمق 150 متری هیچ اثری از زیبایهای معمول غار استلاکتیت و استلاکمیتها نبود و اولین آثار تزئینات غار از عمق 150 متری دیده می شود .
تیم های عکاسی نیز وظائف خود را در خصوص ثبت تصویری خطرات غار در بخش ریزشی و زیبائیهای غار به بهترین شکل انجام دادند .

ساعت خروج از غار 5 بعد از ظهر اعلام شده بود و با توجه به محدودیت زمانی اکتشاف متوقف و به دستور سرپرست تیم ها جهت خروج از غار اقدام به صعود نمودند . به هنگام برگشت دو کیسه زباله از اطراف دریاچه جمع آوری و توسط مهرداد حاجی هاشمی و خانم واقف به خارج از غار منتقل شد . با توجه به اینکه این غار توسط افراد زیادی بازدید و پیمایش نشده است وجود زباله ها در کنار دریاچه و دهلیزهای منتهی به دریاچه تاسف آورو البته نگران کننده بود .

تیم غواصی که با تاخیر به منطقه وارد شده بود در حال انتقال تجهیزات و امکانات
به کنار دریاچه بود که با توجه به سنگینی و حجیم بودن وسائل و همچنین احتمال ریزش سنگ به هنگام انتقال وسائل و همچنین کمبود وقت به دستور سرپرست از ادامه کار منع شده و تیم غواصی برای بررسی و امکان سنجی غواصی در دریاچه به طرف پائین حرکت و وسائل غواصی توسط اعضاء تیم به بیرون انتقال داده شد . تیم غواصی نیز تا ساعت 7 بعد از ظهر طبق برنامه از غار خارج شدند .
نقشه غار زرین رود که تا ابتدای دریاچه رسم شده است به شرح ذیل می باشد . نقشه برداری تا ابتدای دریاچه در معابر سخت کاردشواری بود که انجام شد اما برای نقشه برداری از دریاچه نیازمند امکانات و زمان بیشتری می باشد.
در گزارش ابتدایی پیمایش غار زرین رو دحاکی از این مسئله است که بدلیل خطرات موجود (عمده ترین خطر خطر ریزش می باشد ) در راه برای پیمایش ؛ امکان توریستی شدن غار مقدور بنظر نمی رسد.
علی ایحال جهت تکمیل نقشه برداری و اکتشاف کامل غار زرین رود نیازمند اجرای یک برنامه دیگر در این منطقه می باشد.

-------------------------